گاردين: آيت الله محسني، روحاني سرکش افغانستان

سنی نیوز : روزنامه گاردين چاپ بريتانيا اخيرا مقاله اي به قلم نوشين ارباب زاده در مورد قانون احوال شخصيه شيعيان افغانستان چاپ کرد.

گاردين در اين مقاله آورده است قانون احوال شخصيه شيعيان افغانستان که به اختلافات در اين کشور دامن زده، حکايت از مشکلات پيچيده اي دارد که افغانستان با آن روبروست: اين که چگونه بين ارزشهاي سنتي و مذهبي با مطالبات قرن بيست و يکم سازگاري به وجود آورد؛ قرني که پيشرفت يک ملت را با معيار نحوه برخورد آن با مسئله زنان محک مي زند. نتيجه اين وضعيت صف آرايي فرهنگي سنت گرايان و نيروهاي پيشرو در مقابل يکديگر بوده است.

نويسنده گاردين در ادامه مقاله خود آورده است اما اگر نگاهي عميق تر به موضوع بيندازيم، تصويري بسيار پيچيده از اين مسئله هويدا مي شود . در مرکز اين تصوير پيچيده آيت الله محسني، روحاني شيعه اي است که معمار اصلي اين قانون محسوب مي شود.

وي مالک شبکه تلويزيون خصوصي تمدن است؛ که با محتواي کاملاً مذهبي خود شباهت زيادي به تلويزيونهاي دولتي ايران دارد. شب قبل از تظاهرات زنان کابل در 15 آوريل در اعتراض به قانون احوال شخصيه، اين شبکه تلويزيوني به طور مکرر با پخش پيام از مردم مي خواست تا خانواده هاي خود را از حضور در آن بازدارند. به عبارتي ديگر اين روحاني به طور غير مستقيم زمينه را جهت فعاليت هايي عليه تظاهرات کنندگان فراهم کرده که منجر به شکسته شدن شيشه ها و پرتاب سنگ به سوي تظاهرات کنندگان شد.

به نوشته گاردين، اين موضوع مايه تعجب نيست، چرا که آيت الله محسني فراتر از يک روحاني شيعه وهمچون مالک يک ايستگاه تلويزيوني عمل مي کند. وي سياستمداري با پيشينه اي بسيار جنجال برانگيز است. محسني در قندهار به دنيا آمد و پس از اشغال افغانستان توسط شوروي حرکت اسلامي افغانستان را در شهر قم ايران بنيانگذاري کرد.

عليرغم حمايت دولت ايران از وي، بسياري از سياستمداران ايراني بر اين باور بودند که آقاي محسني خطوط ارتباطي خود را با گروههاي مقاومت سني و رقيب در پيشاور باز نگه داشته و به طور مخفيانه با گروههاي رقيب سني در پاکستان در حال معامله است. او بعد از خروج نيروهاي شوروي از افغانستان مدام بين قم، کابل و پيشاور در رفت و آمد بود و در چندين نقش فعاليت مي کرد. آيت الله محسني در سال هاي اخير يک مرکز رسمي شيعه را در کابل تحت عنوان خاتم النبيين بنيان گذاشت که در 15 آوريل محل اجتماع تظاهرات کنندگان مدافع قانون احوال شخصيه بود.

گاردين در ادامه مي نويسد راز توانايي آيت الله محسني که در برقراري مناسبات با دو جريان متفاوت ايران شيعه و پاکستان سني مذهب ، در هويت پيچيده او نهفته است. او به عنوان قزلباشي که درمنطقه پشتون نشين قندهار به دنيا آمده، شيعه اي است با ريشه هاي پشتون؛ ترکيبي که آقاي محسني توانسته است از آن نهايت استفاده را ببرد.

در دنياي وبلاگ نويسان افغان که از قيد سانسور مصونند، وي رهبري ترسيم شده که مصداق سياست تفرقه بينداز و حکومت کن است. اختلاف موجود بين جامعه که نتيجه مستقيم پيشنهاد قانوني از سوي آقاي محسني است، سندي است که از همين موضوع حکايت دارد.

به نوشته گاردين، يکي از مخالفان سرسخت آقاي محسني به نام مسلم فهيمي که خود از اعضاي حرکت اسلامي افغانستان است، در يک تلويزيون خصوصي اتهامات جدي را عليه او وارد کرد.

نويسنده گاردين در ادامه مقاله خود آورده است آيت الله محسني توسط حاميان خود مورد ستايش و احترام قرار مي گيرد و مخالفانش به شدت از وي انزجار و نفرت داشته و به او دشنام مي دهند. هويت پيچيده او به عنوان رهبري شيعه که در قندهار به دنيا امده است و مي تواند پشتو صحبت کند، از او عنصري مي سازد که مي تواند به عنوان يک عامل وحدت بخش عمل کند و شيعيان و سني ها، هزاره ها و پشتونها را گرد هم آورد. و شايد به همين دليل رييس جمهور کرزي هيچ ترديدي در امضاي قانون پيشنهادي وي نداشت، تا شايد بتواند حمايت آقاي محسني را در انتخابات رياست جمهوري بعدي کسب کند.

ولي حقيقتي که محسني و کرزي هر دو از آن غفلت کردند، رشد اعتراضاتي از سوي گروههاي طرفدار حقوق زنان افغانستان است که از حمايت داخلي و غرب برخوردارند. تظاهرات اخير آنها در کابل در سرخط خبرهاي جهاني قرار گرفت و به مخالفت هاي شديد عليه قانون جديد دامن زد.

به نوشته گاردين، اکنون حامد کرزي مانده است و کار ناممکن خشنود ساختن دولتهاي غربي که از دولتش حمايت مالي مي کنند و آشتي دادن نيروهاي سنت گرا و ترقي خواه در جامعه افغانستان

منبع: هفته نامه رستم ثنا